HAVUZ SUYUNDA NELER VAR?
Suda bulunan başlıca maddeler ve kaynakları
İYONİK ÇÖZÜNMÜŞ | NONİYONİK ÇÖZÜNMÜŞ | |||||
KAYNAĞI
|
POZİTİF İYONLAR |
NEGATİF İYONLAR |
ASKIDA KATI MADDE |
KOLLOİDAL | GAZLAR | |
Mineraller, katılar ve kayalar
|
Sodyum Kalsiyum Magnezyum Potasyum Alüminyum Demir Manganez Bakır Çinko vs… |
Bikarbonat Karbonat Klorür Florür Nitrat Fosfat Hidroksitler Boratlar Silikatlar Sülfat |
Kil, kum ve diğer inorganik katılar |
Kil Silikat Ferrikoksit Alüminyumoksit Magnezyumdioksit |
Karbondioksit | |
Atmosfer
|
Hidrojen |
Bikarbonat Klorür Florür |
Toz – Polen |
Karbondioksit Nitrojen Oksijen Sülfürdioksit |
||
Organik madde parçalanması
|
Amonyak Hidrojen Sodyum |
Klorür Bikarbonat Hidroksit Nitrit Nitrat Sülfür Organik radikaller |
Organik katı, organik atıklar |
Hümik madde içeren, doğal organik bileşikler, sebzeye rengini veren maddeler, diğer organik atıklar |
Amonyak Karbondioksit Hidrojensülfit Hidrojen Metan Nitrojen Oksijen |
|
Yaşayan organizmalar |
Algler, diatomlar Protozoa, balıklar vb. |
Virüsler, bakteriler Algler vb. |
Amonyak Karbondioksit Metan |
|||
Endüstriyel Alanlar |
Ağır metaller içeren inorganik iyonlar |
İnorganik iyonlar, Organik moleküller |
Kil, silt ve diğer inorganik katılar, Organik bileşikler Yağ, korozyon ürünler, protozoa vb. |
İnorganikler, VOC içeren doğal ve sentetik organik bileşikler, pestisitler, virüsler, bakteriler |
Klorür Sülfürdioksit |
Havuz Suyunda Bulunan Başlıca Maddeler.
KATYONLAR : Sodyum, Kalsiyum, Magnezyum, Potasyum, Alüminyum, Demir, Manganez, Bakır, Çinko, Kurşun, Amonyum, Hidrojen
ANYONLAR : Bikarbonat, Karbonat, Klorür, Florür, Fosfat, Hidroksitler, Boratlar, Silikatlar, Sülfat, Nitrat, Nitrit, Sülfit, Sülfür
KOLLOİDLER : Kil, Kum, Toprak, Silikat, Ferrikoksit, Alüminyumoksit, Magnezyumdioksit, Hümik asitler, Taninler
GAZLAR : Karbondioksit, Hidrojen sülfür, Hidrojen, Metan, Azot, Oksijen
CANLILAR : Virüsler, Bakteriler, Mantarlar, Protozoalar, Algler, canlı – cansız Böcekler, Kuş, kedi, köpek vb. Tüyleri ve dışkıları, Bitkiler, yapraklar, Polenler
İNSAN KAYNAKLI KİRLİLİK : Vücut kiri, yağı ve teri, Kan, Cerahat, Tükürük, İdrar, Dışkı, Sümük, Kozmetikler, Saç
DİĞERLERİ : Tarım İlaçları, Gübreler, Boyalar, Klorlu bileşikler
TS 11899 Göre Temiz su ve havuz suyunun özellikleri
Havuzumuzun temiz ve berrak olması için klorla yapılacak olan dezenfeksiyonun yanında mutlaka iyi bir filtrasyonunda olması gereklidir. Temiz ve berrak görünen bir havuz, filtrasyonun düzgün olduğunu gösterir, ancak havuzda dezenfeksiyonun yeterli olduğu anlamına gelmeyebilir.
Bunun yanında TS 11899 havuza doldurulacak suyun niteliği konusunda aşağıdaki standartları getirmiştir.
Suyun özellikleri
Suyun karakteristik nitelikleri içme suları ile ilgili TS 266’ ya uygun olmalıdır. Deniz ve mineral suları için, özelliklerine bağlı olmak üzere kısmen başka araştırma metodlarıda kullanılmak zorundadır. Temiz suyun numunesi havuza girmeden önce tesisattan alınır. Havuz suyu numunesi yüzeyin 20 cm. altından (derinden) alınır.
Havuz Doldurma Suyunun Özellikleri
Doldurma suyu; İçilebilen genel ve yaygın hijyenik suların (TS 266’ya uygun) niteliklerini taşımalıdır., aksi takdirde ayrı olarak düzenlenmiş özel bir su hazırlama tesisinde bu şartlara getirilmesi gerekir. Su hazırlama işlemini zorlaştıran maddeler de ön bir işlemle önceden sistemden uzaklaştırılır. Deniz suyu ve tuzlu sulardaki tuz miktarı ile sağlık açısından problem taşımayan mineralli sularda ve kaplıca sularındaki mevcut doğal maddeler dikkate alınmamalıdır. Doldurma amacı ile kullanılan suyun ön bir işlemle hazırlanması TS 266 ya uygun olmadığı veya aşağıdaki değerlerin aşılması halinde söz konusu olur.
Demir 0.1 mg/l
(1,8mmol/m3) |
Mangan 0.05 mg/l
(0,9mmol/m3) |
Amonyum 2 mg/l (110mmol/m3) | P olarak polifosfat 0,005 mg/l (0,16mmol/m3) |
Temiz Su ve Havuz Suyunun Özellikleri
GRUP | PARAMETRE | BİRİM | TEMİZ SU | HAVUZ SUYU | ||
No | min | max | min | max. | ||
1.2.1. | Mikrobiyolojik Talepler | |||||
1.2.1.1 | Koloni teşkil eden birimler (KBE) (202) oC ‘de | 1/ml | – | 20 | – | 100 |
1.2.1.2 | Koloni teşkil eden birimler (KBE) (361) oC ‘de | 1/ml | – | 20 | – | 100 |
1.2.1.3 | Escherichia coli (361)oC’de | 1/ (100ml) | – | i.e.2) | – | i.e.2) |
1.2.1.4 | Pseudomonas aeruginosa (361)oC’de | 1/ (100ml) | – | i.e.2) | – | i.e.2) |
1.2.1.5 | Legionella pneumophila (361)oC’de | 1/ml
1/ (100ml) |
–
– |
–
i.e.2), 3) |
–
– |
i.e.2), 4)
– |
1.2.2 | Fiziksel ve Kimyasal Talepler | |||||
1.2.2.1 | Renk (=436 nm iken spektral absorbsiyon katsayısının belirlenmesi) | 1/m
|
–
|
0.4
|
– | 0.5
|
1.2.2.2 | Bulanıklık (Bulanıklık birimi FNU5 )) | FNU5) | – | 0.2 | – | 0.5 |
1.2.2.3 | Netlik | – | – | Havuz dibi net olarak kolayca görülmeli | ||
1.2.2.4 | pH Değeri) 8) a-Tatlı suda | – | 6.5 | 7.6 | 6.5 | 7.6 |
b-Deniz suyunda | – | 6.5 | 7.8 | 6.5 | 7.8 | |
1.2.2.5 | Amonyum (NH4+) Konsantrasyonu |
mmol/m3
mg/l |
–
– |
5.5
0.1 |
–
– |
5.5
0.1 |
1.2.2.6 | Doldurma suyundaki nitrat (NO3–) konsantrasyonu üzerine ilave nitrat konsantrasyonu6) |
mmol/m3
mg/l |
–
– |
–
– |
–
– |
322
20 |
1.2.2.7 |
Doldurma suyunun O2 değeri üzerinden Mn VII nin II ye oksitlenebilirliği7)
KMnO4 olarak Doldurma suyunun değeri üzerinde KMnO4 kullanımı |
mg/l
mg/l |
–
– |
0
0 |
–
– |
0.75
3 |
1.2.2.8 | Ag/AgCl 3.5 m.KCl elektrot için redox değeri8) | |||||
1.2.2.8.1 | Tatlı sular için | |||||
a)6.5PH değeri7.3 | mV | – | – | 750 | – | |
b)7.3PH değeri7.6 | mV | – | – | 770 | – | |
1.2.2.8.2 | Deniz suları için | |||||
a)6.5PH değeri7.3 | mV | – | – | 700 | – | |
b)7.3PH değeri7.8 | mV | – | – | 720 | – | |
1.2.2.9 | Klorür miktarı >5000mg/l. Ayni zamanda 0.5mg/l den daha yüksek bromür veya iyodür içeren sular için redox gerilimi8) | mV | – | – | Sınır değer denenerek belirlenir | |
1.2.2.10 | Serbest Klor 8),13) | |||||
a)Genel | mg/l | 0.3 | İhtiyaca | 0.39) | 0.69) | |
b)Sıcak Masaj havuzlarında | mg/l | 0.7 | göre | 0.79) | 1.09) | |
1.2.2.11 | Bağlı Klor10),12),13) | mg/l | – | 0.2 | – | 0.2 |
1.2.2.12 | Kloroform olarak trihalojenmetan10),11) | mg/l | – | – | – | 0.02012) |
2)ie.: İsbat edilemez
3)Su sıcaklığı 23oC filtre edilmiş suda (dezenfeksiyondan önce) 4)Sıcak masaj havuzlarında ve su sıcaklığı 23oC olan havuzlarda. 5)Bulanıklık birimi FNU: Formazine Nephelometric birimler 6)Ozon kademeli su hazırlık işlemleri için geçersizdir 7)Yüksüz tesiste filtre edilmiş suyun oksitlenebilme değeri doldurma suyunun altında ise, burada düşük olan değer referans olarak alınır. Doldurma suyunun oksitlenebilme değeri 0.5mg/l O2 veya 2mg/l KMnO4’nın altında ise 0.5 mg/l O2 veya 2mg/l KMnO4 değeri referans olarak kabul edilir. Ozonlu işlemlerde: iki misli değerler 8) Serbest klor, pH ve Redoks gerilimi ölçümü için ölçü suyu hattı (Doğrudan havuzdan ölçüm için numune su alan) ve buradan referansla çalışan su kontrol ve ayar tesisi (Sabit ve sürekli, doğru ayarlanmış), su kontrol, ayar ve kayıt ünitelerinden oluşan bir elektronik sistem (Su kontrol, ayar ve kayıt tesisi) bulunmalıdır. Ölçü suyu akışındaki gecikme en çok 0.5 dakikayı, ölçme sistemindeki ölçüm gecikmesi ise 1 dakikayı aşmamalıdır. Redoks ölçümünde tolerans 20mV’u aşmamalıdır. Ölçülen redoks değeri olması gereken min. Değerinin 50mV daha altında ise su hazırlık tesisi ve işletme şartları gözden geçirilmeli,sebep araştırılmalı ve düzeltilmelidir. Ph değerinin elektro metrik olarak ölçümünde tolerans 0.1 doğrulukla gerçekleşmelidir. Amperometrik klor ölçümünde olası hata sınırı en fazla 0.05 mg/l olmalıdır. PH ve serbest klor için verilen minimum ve maksimum değerlerin sınır değerler olduğu unutulmamalıdır. Değerler başkaca metot ve referanslarla en az günde bir kez ölçülmeli, su kontrol, ayar ve kayıt tesisinin güvenilirliği test edilmelidir. Su kontrol, ayar ve kayıt tesisleri talep edilen (Ayarlanmış) değerlerin dışında sudan olumsuz referanslar aldıklarında, yüzenler ve işletmeciyi uyaracak bir ikaz düzeneğine sahip olmalıdırlar. Kayıt ünitesi (Grafik veya bilgisayarlı) bulunmadığı hallerde değerler bir işletme defterine saat başı kaydedilip saklanmak zorundadır. Ayrıca müşteri ve yüzücülerin bu değerleri her an bilme hakları vardır. 9)Mikrobiyolojik taleplerin karşılanabilmesi için kendine özgü koşulları bulunan yüzme havuzu tesislerinde ve belli işletme şartlarında daha yüksek konsantrasyonlar gerekebilir. Mikrobiyolojik taleplerin karşılanması mutlak gerekliliktir. Bu durumu meydana getiren sebepler ve çözümler araştırılmak zorundadır. Havuz suyundaki serbest klor konsantrasyonu her halükarda 1.2mg./l. üst sınırını aşamaz. 10) Belirtilen sınır değerini yerine getiremeyen tesisler, bu standardın yürürlüğe girmesinden itibaren 5 yıl içinde bu standardın gereklerini ve belirtilen talepleri yerine getirmek zorundadırlar. Bunun için tesislerini bu standardın taleplerini cevaplayacak şekilde yenilemek veya ilave yapmak zorundadırlar. 11) Açık yüzme havuzlarında mikrobiyolojik şartların yerine getirilebilmesi için klor konsantrasyonu olarak daha yüksek değerler kullanılabilir. 12) Devamlı olarak taze su ile beslenen (2m3 ) sauna tesislerindeki soğuk şok havuzları için geçerli değildir. 13) Bromür ve iyodür içeren sularda klor olarak bağlı veya serbest halojen |