ALTERNATİF DEZENFEKTANLAR
HİDROJEN PEROKSİT;
Serbest oksijen bileşikleri, örneğin hidrojen peroksit veya persülfat gibi oxidasyon yada dezenfeksiyon maddesi olarak kullanılırlar.
Hidrojen peroksit kuvvetli bir oksidan olmasına karşılık dezenfeksiyon gücü bu özelliğinden beklenildiği ölçüde yüksek değildir.
Bunun sebebi çok karasız bir yapıda olan ürünün çok kısa sürede bozulması ve yapısında bulunan Fosfat’tır.
Ancak uzun temas süreleri ve yüksek konsantrasyonda (dozaj pompası ile sürekli ilave) etkili olmaktadır.
Kapalı ve ısıtmalı havuzlar için idealdir.
Klorun yan etkileri ile karşılaştırıldığında en temiz dezenfektan olarak öne çıkmaktadır.
TS 11899 da kullanımına yer verilmemiştir.
GUANİDİNE;
(Akyl dimethyl benzyl ammonium chloride-poly hexa methylene guanidine)Polimer yapılı etkin bir dezenefektan olan guanidin, ülkemizde az bilinen, klorsuz dezenfektan olarak satılan bir üründür.
Guanidin aslında kuarterner amonyum bazlı kuvvetli bir yosun önleyicidir.
Klorlar gibi zaman içinde havuzdan uçmazlar, bu yüzden konsantrasyonlarının azalması suyun seyrelmesine bağlıdır.
Kapalı havuzlar ve jakuziler için ideal olabilen bu ürün halka açık havuzlarda tek başına asla yeterli değildir.
Not: Sağlık bakanlığı yönetmeliğine göre Hidrojen Peroksit + Guanidine kabul edilen bir dezenfeksiyon kombinasyonudur.
İYOT;
İyot tıpkı klor ve brom gibi bir halojendir.
Ancak düşük oxidasyon gücünden dolayı tercihlerde son sırada bulunur.
İyot amonyakla iyotaminler oluşturmaz ancak amonyağı oksitler.
Havuz suyunda açığa çıkan iyot silik kahverengi bir renk yapar ki bu da istenmeyen bir durumdur.
Su arıtımında etkilerinin iyi bilinmemesi nedeniyle kullanılmamaktadır.
Potasyum İyodür(KI);
Suda hiçbir artık bırakmaksızın çözünen kristal yapılı beyaz bir tozdur.
Bir oksidasyon ajanıyla aktif hale geçirilir.
Amonyak ile reaksiyon vermez.
Bu yüzden iyodamin oluşumu yoktur; göz, cilt iritasyonu ve mayo aşınması da söz konusu değildir.
Yalnızca bakteri öldürücü dezenfektan olarak kullanılabildiğinden, yosun mücadelesi ve oksidasyon takviyesine ihtiyaç vardır.
TS11899 de yer verilmemiştir.
BROM;
Havuz dezenfeksiyonu için kullanılan brom, iki farklı katı formda satılır.
Birincisinde; brom tuzu , kendisini aktif hale geçirecek bir oksidasyon ajanıyla birlikte çift komponentli olarak uygulanır.
İkinci tipinde ise, brom tuzu, kendisini aktifleştirecek oksidasyon ajanı ile birlikte tablet formunda fabrikasyon karışım olarak satılır.
Brom kimyası, birçok bakımdan klorunkine benzemesine karşın, farklı olarak brom şoklama amaçlı kullanılmaz.
pH’sı 4,0-4,5 civarında olup, oksidasyon ajanı tarafından aktiflendiğinde su içerisinde HİPOBROMİK ASİT(HOBr) ve HİPOBROM (OBr-) iyonu oluşturur.
Klor gibi, bu oluşumda suyun pH derecesinden etkilenir, ancak bu etki klordaki kadar dramatik değildir.
Elementer brom (Br2) klor gibi bir halojendir ve yüzme havuzu suyu dezenfeksiyonu için olan prensipler de klor gibidir.
Bromun avantajları: Kloraminlerden (bağlı klordan) farklı olarak bromaminler kokusuzdur.
Piyasadaki bazı bromlu ürünler hem brom hem de klor içerir.
Ekseriyetle özel havuzlarda kullanılır. Bakteri ve yosun öldürücü özelliği iyidir.
Buna rağmen oksidasyon etkinliği düşüktür.
Bromun oksitleme tesiri düşük olduğu için halka açık havuzların dezenfeksiyonunda kullanılmasına izin verilmez.
LİTYUM HİPOKLORİT;
LİTYUMHİPOKLORİT +SU <=> HİPOKLORİK ASİT +LİTYUM İYONU
( LİOCl) (H2O) (HOCl ) (Lit )
İnorganik klor bileşiği, suda iyi çözünen beyaz taneli granül yapıdadır.
Büyük oranda etkisiz yan maddeler içerir.
Lityum fizyolojik olarak aktiftir, yüzenler üzerinde toksit etkisi şüphesi sebebiyle içme suyu için önerilmez ve TSE 11899 da yer verilmemiştir.
POTASYUM PERMANGANAT;
Koyu menekşe renkte, kristal yapılı bir tuzdur. (KMnO4).
Klorun potasyum manganata olan etkisiyle elde edilir.
Suda çözünerek menekşe renginde bir çözelti verir.
Bu çözelti, kuvvetli bir yükseltgendir. Mikrop öldürücü olarak kullanılır.
Özellikle havuza girmeden önce ayak havuzlarında kullanılması tavsiye edilir.
İnsan vücuduna temasında kahverengi leke bırakır ancak zamanla vücuttan çıkar.
